Maca is één van de meest populaire supplementen die vandaag de dag verkocht worden. De plant groeit in de Andes van Peru in gebieden die hoger dan 4.000 meter liggen. Lepidium peruvianum – zoals Maca officieel heet – is een eenjarige kruidachtige plant met knolvormige wortel die al vele jaren wordt gebruikt voor de ondersteuning van de gezondheid. Maca is lid van de Brassicaceaefamilie, waarvan ook planten zoals mosterd, kool en radijs lid zijn.
De geschiedenis van maca
Maca heeft de laatste jaren veel populariteit gewonnen in de gezondheidssector. Toch wordt het kruid al vele eeuwen lang gebruikt om de gezondheid te ondersteunen. De Inca-stammen gebruikten maca niet alleen als voedselbron, maar ook als handelswaar voor rijst, maïs, bonen en andere middelen.
Gedroogde Macawortel kan tot zeven jaar in opslag overleven, dus het werd vaak gebruikt om het dieet aan te vullen als er geen ander voedsel beschikbaar was. De Inca’s waren destijds al op de hoogte van de vruchtbaarheids-ondersteunende werking van maca. Zo werd het kruid af en toe zelfs aan vee gegeven om ervoor te zorgen dat de dieren zich zouden voortplanten. Daarnaast gebruikten ze het om hun energielevels op peil te houden en om het seksuele vermogen van zowel mannen als vrouwen op te krikken.
De eerste schriftelijke rapportages over maca dateren uit de 16e eeuw, toen Spaanse ontdekkingsreizigers het kruid in hun verslagen opnamen. In 1549 was het bijvoorbeeld ontdekkingsreiziger Juan Tello de Sotoy die maca-wortels als eerbetoon en om zijn vee vruchtbaarder te maken. 1553 schreef Cieza de Leon in zijn Chronicle of Peru over hoe Incans bepaalde wortels, waaronder maca, gebruikten om een goede gezondheid te ondersteunen.
Andere Spaanse geschriften melden dat zowel de inheemse volkeren als de Spanjaarden maca gebruikten om energie te kweken voordat ze ten strijde trokken. Hier werd echter mee gestopt, omdat bleek dat hoge doseringen van het kruid het libido teveel zou versterken.
Maca werd officieel geïdentificeerd als een soort in 1843, toen de Duitse botanicus Gerhard Walpers het uiterlijk van de plant volledig beschreef. In 2005 werd Maca uitgeroepen tot een van de zeven vlaggenschipproducten van Peru, nadat het kruid in de jaren zeventig en tachtig juist een zwaar dieptepunt in populariteit kende.
Terminologie
Er is nogal onenigheid over de verschillen tussen Lepidium peruvianum en Lepidium meyenni. In 1990 beschreef de plantkunde Gloria Chacón de Popovici de twee als verschillende soorten, maar veel botanici betwijfelen dit onderscheid. Over het algemeen wordt Maca omschreven met zowel de naam Lepidium peruvianum als Lepidium meyenni. Maca wordt ook wel maca-maca, maino, ayak chichira, Peruaanse ginseng en ayak willku genoemd.
De effecten van maca
Maca is een veelgebruikt ingrediënt in de Peruaanse keuken. De wortel wordt in de meeste gevallen tot poeder vermalen en aan maaltijden of smoothies toegevoegd om profijt te hebben van de verschillende gezondheidsvoordelen.
Maca verhoogt het libido
Het meest bekende voordeel van Macawortel is het potentieel om het libido te verhogen. Er is zelfs enig wetenschappelijk bewijs om deze bewering te ondersteunen. Zo blijkt uit een studie uit 2002 dat mannen die 1,5 of 3 gram maca per dag namen, een hoger libido hadden dan mannen die een placebo toegediend kregen. Ook in 2010 werd er onderzoek gedaan naar de effecten van maca op het libido. De onderzoekers concludeerden weliswaar dat maca het seksueel functioneren van de onderzochte personen verbeterde, maar meldde wel dat er meer onderzoek nodig was. Een volgend onderzoek uit 2015 wees uit dat Macawortel kan helpen bij het verminderen van seksuele disfunctie bij postmenopauzale vrouwen die een antidepressivum gebruikten.
Maca bestrijdt erectieproblemen
Diverse studies hebben uitgewezen dat het nuttigen van maca een positief effect kan hebben op het vermogen van mannen om erecties te stimuleren. Zo wees een studie uit 2009 uit dat mannen die 12 weken 2,4 gram maca-wortel per dag consumeerden, een beter gevoel van seksueel welzijn meldden. De deelnemers aan de studie waren mannen met milde ED. Degenen die macawortel namen, ervoeren een significantere toename van seksueel welzijn dan degenen die een placebo namen.
Maca geeft je energie
Een van de meest gewilde effecten van maca is het vermogen om de gebruiker meer energie te geven Een studie uit 2009 toont aan dat het gebruik van Maca-extract gedurende 14 dagen de prestaties van mannelijke fietsers verbeterde in een tijdrit van 40 kilometer. De resultaten waren echter niet significant verschillend van de verbetering die werd waargenomen bij degenen die een placebo namen. Veel bodybuilders en atleten vullen hun voeding aan met maca-wortelpoeder in een poging om energie en uithoudingsvermogen te stimuleren. Dit doen ze om het meeste uit hun trainingen te halen – of het nu gaat om spiermassa te winnen of kracht- en trainingsprestaties te verbeteren.
Maca bestrijdt het verouderingsproces
Maca zou een positief gezondheidseffect kunnen hebben op het verouderingsproces van vrouwen, vooral in verband met humeur en bloeddruk. Volgens een studie uit 2016 waarin gekeken werd naar de effecten van maca op postmenopauzale Chinese vrouwen, leek maca ‘de symptomen van depressie te verminderen en de diastolische bloeddruk te verbeteren.’ Een vergelijkbare studie onderzocht de effecten ‘als behandeling voor door antidepressiva veroorzaakte seksuele disfunctie bij vrouwen.’ Onderzoekers concludeerden dat maca ondersteuning bood voor een gezond humeur en door deelnemers ‘goed werd getolereerd’.
Maca stimuleert de cognitieve gezondheid
Maca zou ook een positief effect hebben op het brein. Een van de potentiële voordelen van Maca is namelijk gerelateerd aan cognitieve gezondheid en een gezond geheugen. Volgens een onderzoek uit 2016 bij muizen van middelbare leeftijd, verbeterde de wortel de cognitieve functie, motorische coördinatie en uithoudingsvermogen. Men denkt dat zwarte Maca moet worden gebruikt om de cognitieve gezondheid en het geheugen te ondersteunen, hoewel studies nog gaande zijn. Traditioneel gebruikten inheemse Peruanen maca in een poging om het cognitieve vermogen bij kinderen te verbeteren.
Gezondheidsrisico’s
Alhoewel maca door velen als een superfood wordt gezien, zijn er wel wat gezondheidsrisico’s aan het gebruik ervan verbonden. Maca wordt bijvoorbeeld gebruikt als een natuurlijke behandeling voor hormonale onevenwichtigheden. Het feit dat het hormonen kan beïnvloeden, kan voor sommige vrouwen zorgen baren. Veel gezondheidswerkers adviseren vrouwen met hormoongevoelige aandoeningen om maca te vermijden. Vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven, worden ook aangemoedigd om uit de buurt van de wortel te blijven.
Omdat maca energiebevorderende eigenschappen heeft, is het het beste om het ’s avonds niet in te nemen om een gezonde slaapcyclus te behouden. Ook zijn er personen die bijwerkingen hebben gemeld als slapeloosheid, snelle hartslag en buikpijn.
Hoge doses Maca kunnen te veel van bepaalde voedingsstoffen bevatten. 100 g maca-poeder levert bijna 200% van uw ADH voor ijzer bij mannen en vrouwen ouder dan 50 jaar, wat maagpijn en constipatie kan veroorzaken. Deze hoeveelheid maca zou ook ongeveer 400% van uw ADH van koper leveren, wat bij langdurig gebruik lever- en nierschade kan veroorzaken. Op basis van 1 theelepel (5 g) maca per dag lijken er geen onmiddellijke bijwerkingen te zijn.