Wat is 5-MeO-DMT?
5-MeO-DMT (5-methoxy- N, N-dimethyltryptamine) is een psychedelicum van in de tryptamine-klasse. Het stofje wordt gevonden in een grote verscheidenheid aan plantsensoorten, maar is ook aanwezig in de afscheiding van een bepaalde Noord-Amerikaanse pad. Alhoewel 5-MeO-DMT vaak wordt vergeleken met DMT – vooral vanwege de naam – is het een op zichzelf staande stof met zijn eigen werking en risico’s. In het kort is 5-MeO-DMT een van de krachtigste hallucinogene middelen die vandaag de dag bekend zijn. Het wordt al eeuwenlang gebruikt tijdens sjamanistische rituelen door inheemse stammen in Zuid-Amerika.
De geschiedenis van 5-MeO-DMT
Al vele honderden – en misschien wel duizenden – jaren geleden werd 5-MeO-DMT gebruikt. Oude gevonden sporen in snuifattributen uit het noorden van Chili dateren het gebruik tot minstens de 8e eeuw. De eerste bekende rapportage over 5-MeO-DMT was afkomstig van Frater Ramón Pané in 1496. Hij vertelde Christopher Columbus over een inheemse stam – de Taíno-stam’ die zogenaamde cohoba-snuif gebruikten. Zij gebruikten deze 5-MeO-DMT-bevattende snuif als zuiveringsmiddelen voor de zieken, maar tevens als medium voor het kunnen praten met geesten.
Een paar honderd jaar later – in 1737 – was het Joseph Gumilla die bij de Otomac-stam in het zuiden van Venezuela een soortgelijke praktijk zag. Daar werd op een zelfde manier yopo-snuif gebruikt, afkomstig van Anadenanthera peregrina-zaden. Een ander verslag van Richard Spruce in het midden van de negentiende eeuw beschreef het gebruik van buizen tussen twee mensen – een om de snuif in de neusgaten van de ander te blazen.
Recreatief gebruik van 5-MeO-DMT steeg vooral in de jaren ’70. Toen kon het middel via verschillende manieren worden gekocht in westerse landen. De interesse en populariteit van het middel bleef alsmaar stijgen.
Bufo alvarius-pad
Naast de aanwezigheid van 5-MeO-DMT in diverse plantensoorten is ook ontdekt dat de melkachtige afscheiding van een Noord-Amerikaanse pad tevens het psychoactieve stofje bevat. De betreffende amfibie is de Colorado River Toad, of Bufo alvarius. Door het gif van deze pad te roken kunnen intense hallucinaties worden bereikt. 5-MEO-DMT wordt van nature (in extreem kleine hoeveelheden) aangetroffen in menselijke lichaamsvloeistoffen zoals urine, bloed en hersenvocht. Er wordt gedacht dat het wordt geproduceerd in de retina en pijnappelklier. De biologische functie is nog onbekend.
Chemische samenstelling van 5-MeO-DMT
5-MeO-DMT werd voor het eerst gesynthetiseerd in 1936. In 1959 werd het geïsoleerd als een van de psychoactieve ingrediënten van Anadenanthera peregrina-zaden die werden gebruikt bij het bereiden van Yopo-snuif. Net als de andere tryptamines heeft 5-MeO-DMT dezelfde basale indoolringstructuur als DMT. 5-MeO-DMT werkt voornamelijk via het serotonine (5-HT)-systeem, met een specifieke bindingsaffiniteit voor het 5-HT1A-receptorsubtype. Daarnaast bindt het ook aan 5-HT2A.
5-MEO-DMT wordt geclassificeerd als een indoolalkylamine. Indoolalkylaminegeneesmiddelen lijken qua structuur op serotonine, een neurotransmitter die de stemming, het gedrag en de lichaamstemperatuur in ons lichaam regelt. Meer specifiek behoort 5-MEO-DMT tot dimethyltryptaminen. Dimethyltryptamines worden van nature in het lichaam aangetroffen en kunnen van invloed zijn op bewuste toestanden zoals je dromen, verbeeldingskracht en creativiteit.
5-MeO-DMT wordt afgebroken door MAO-A. Het combineren van 5-MeO-DMT met MAO-A- remmers kan het effect ervan verlengen en verhogen, maar wordt ten zeerste afgeraden. Lees hierover meer verderop in dit artikel.
Effecten van 5-MeO-DMT
De fysische en fysiologische effecten van 5-MeO-DMT zijn sterk aanwezig. Het biedt gebruikers één van de meest intense en overweldigende fysieke sensaties die bekend zijn in de hedendaagse psychedelische middelen. Er zijn zowel cognitieve als visuele effecten aanwezig. Het medicijn veroorzaakt visuele en auditieve hallucinaties. Gebruikers melden echter dat het minder visueel is dan DMT. Daarentegen lijkt 5-MeO-DMT meer een emotionele trip te veroorzaken met grote perspectiefverschuivingen. Deze worden beschreven als extreem intens en worden daarnaast vergeleken met een bijna-doodervaring.
Onderstaande subjectieve effecten worden regelmatig gerapporteerd tijdens het gebruik van 5-MeO-DMT.
Fysieke effecten
- Perceptieverandering van lichamelijke zwaarte
- Fysieke euforie
- Spiertrekkingen
- Pupil verwijding
- Spiercontracties
- Misselijkheid
- Veranderingen in gevoelde lichamelijke vorm
- Huidspoeling
- Verbetering van de lichaamscontrole
- Fysieke autonomie
- Ruimtelijke desoriëntatie
- Controleverlies
- Lichamelijke druk
- Veranderingen in gevoelde zwaartekracht
Fysiologische effecten
- Emotieverbetering
- Waakzaamheid
- Conceptueel denken
- Angst
- Tijdsvervorming
- Wanen
- Mindfulness
- Geheugenonderdrukking
- Geheugenverlies
- Analyseverbetering
- Verwarring
Waarom gebruiken mensen 5-MeO-DMT?
Diverse recente studies wijzen uit dat 5-MeO-DMT spirituele verkenning de voornaamste reden is om 5-MeO-DMT te gebruiken. Een recent gepubliceerd onderzoek in het Journal of Psychopharmacology wees uit dat maar liefst 68 procent van 5-MeO-DMT-gebruikers een spirituele verkenning als voornaamste reden opgaf. Recreatie was goed voor 18% en 12% noemde psychologische genezing als reden. De overgrote meerderheid van de respondenten rapporteerde mystieke ervaringen onder invloed van het medicijn, inclusief een gevoel van eenheid met wat groter werd geacht dan hun persoonlijke zelf en een ervaring van ‘puur zijn’.
Therapeutisch gebruik
5-MeO-DMT wordt steeds vaker gebruikt om symptomen als depressie, angst, PTSS en verslaving te verlichten. Verschillende factoren maken 5-MeO-DMT tot een uitstekende kandidaat voor psychedelisch geassisteerde psychotherapie. Onderzoekers van de John Hopkins-universiteit ontdekten dat het gebruik van 5-MeO-DMT voor positieve verbeteringen kan zorgen op gebied van depressie en angst wanneer het wordt toegediend in een ceremoniële groepsomgeving.
In een onderzoek, gepubliceerd in The American Journal of Drug and Alcohol Abuse, onder 362 volwassenen rapporteerde ongeveer 80 procent van de respondenten verbeteringen in angst en depressie na gebruik. Deze verbeteringen werden gelinkt aan de acute mystieke effecten tijdens de 5-MeO-DMT-ervaring, evenals een toename in beoordeling van de persoonlijke betekenis en spirituele betekenis van de ervaring. Daarnaast werden verbeteringen gekoppeld aan sterkere overtuigingen die de ervaring heeft bijgedragen aan het duurzaam welzijn en de tevredenheid met het leven.
De studie onderzocht de zelfgerapporteerde verbetering van angst en depressie van alle 362 respondenten. Van de totale respondenten werd 41% gediagnosticeerd met depressie en 48% met angst. Tachtig procent van degenen met de diagnose van depressie meldde verbetering van depressieve symptomen. Van degenen met de diagnose angstgevoelens rapporteerde 79% verbetering.
Een van de unieke eigenschappen van 5-MeO-DMT is de snelle werking en korte duur van de psychedelische effecten in vergelijking met andere psychedelica, vertelt Alan K. Davis, postdoctoraal onderzoeker in de Behavioral Research Unit, aan de Johns Hopkins University School of Medicine. “”Onderzoek heeft aangetoond dat psychedelica naast psychotherapie mensen met depressie en angst helpen. Psychedelische sessies vereisen echter meestal 7 – 8 uur per sessie omdat psychedelica doorgaans een lange actieduur hebben. Omdat 5-MeO-DMT kortwerkend is en ongeveer 30-90 minuten duurt, zou het veel gemakkelijker te gebruiken zijn als aanvulling op de therapie, omdat de huidige therapieën meestal meestal sessies van 60 tot 90 minuten zijn”
Verbeterde kijk op het leven
Een enkele inhalatie van de psychedelische verbinding 5-MeO-DMT zou geassocieerd worden met een verhoogde tevredenheid met het leven en een vermindering van psychopathologische symptomen. Dit blijkt uit een in 2019 gepubliceerd onderzoek in Psychopharmacology.
“5-MeO-DMT is een minder bekende psychedelica vergeleken met bijvoorbeeld ayahuasca en psilocybine – en dus bestaat er zeer beperkt onderzoek”, verklaarde studie-auteur Malin Uthaug, promovendus aan de Universiteit Maastricht. “In wezen zag ik dit als een niche-gebied en heb ik het mezelf opgelegd om het effect en therapeutisch potentieel verder te onderzoeken als onderdeel van mijn doctoraatswerk aan de Universiteit van Maastricht. Dit specifieke artikel vat de eerste studie samen die ik over dit onderwerp heb gedaan, maar er komen er nog meer”, zegt de onderzoeker over de studie.
Voor het onderzoek werden 42 deelnemers onderzocht die een reeks psychologische tests uitvoerde voordat ze de damp van gedroogde uitscheiding van de Bufo Alvarius-pad inhaleerde. Ongeveer 24 uur later voltooiden de deelnemers dezelfde tests opnieuw. Na vier weken kwamen nog eens 24 deelnemers terug om de tests opnieuw uit te voeren.
De studie was een zogenaamde ‘naturalistische observationele studie’. “Dit betekent dat ik als onderzoeker eenvoudig observeerde wat er gebeurde tijdens sessies waar padsecretie met 5-MeO-DMT door facilitators aan deelnemers werd toegediend en vragenlijsten onder de deelnemers verspreidde”, legt Uthaug uit.”Hoewel er beperkingen zijn aan dit ontwerp, heeft het een voordeel in de zin dat het onderzoekers in staat stelt om geneesmiddeleneffecten beter te bekijken dan wat de huidige wettigheidsstatus van psychedelica toestaat.”
De resultaten waren goed. De onderzoekers ontdekten dat de subjectieve beoordelingen van tevredenheid met het leven, depressie, angst en mindfulness verbeterden op de dag na de sessie. Dit effect was zelfs na vier weken nog merkbaar. Eerder onderzoek – zoals hierboven omschreven – onder 362 volwassenen toonde al aan dat zo’n 80% van respondenten verbetering opmerkte op gebied van angst en depressie na gebruik van 5-MeO-DMT.
“De resultaten van dit onderzoek zijn op geen enkele manier sluitend en meer onderzoek is gerechtvaardigd om 5-MeO-DMT verder te onderzoeken. De rest van onze studies over 5-MeO-DMT (uit mijn proefschrift en andere samenwerkingen) moeten nog worden gepubliceerd, en omvatten één studie die de effecten van 5-MeO-DMT op biomarkers (speekselcortisol en IL-6) beschrijft, en nog een vergelijking van de effecten en ervaringen na verdamping of intramusculaire injectie”, vertelde Uthaug in een interview met PsyPost, een Engelstalig blog dat zich bezighoudt met alles op gebied van psychologie.
Ontstekingsremmende eigenschappen
5-MeO-DMT lijkt ook een analgetisch analoog effect vergelijkbaar met hypnose te hebben. Net als de andere klassieke psychedelica kan het nuttig zijn bij de behandeling van acute en chronische ontstekingsaandoeningen, waaronder sommige kankers. Ook helpt 5-MeO-DMT de neurobiologische basis van schizofrene hallucinaties beter te begrijpen. Dit kan uiteindelijk leiden tot effectievere medicatie. De ontstekingsremmende en neuro-regeneratieve effecten zijn te wijten aan de activering van sigma-1-receptor.
Het verschil tussen 5-MeO-DMT en DMT
5-MeO-DMT lijkt qua naam veel op DMT (N, N-dimethyltryptamine). Dit is de grootste reden dat deze twee stoffen vaak met elkaar worden vergeleken en verward. Hoewel chemisch gerelateerd, heeft 5-MeO-DMT een substantieel verschillend toxiciteits- en effectenprofiel. 5-MeO-DMT is actief bij veel lagere doses en is tot zo’n vier tot zes keer sterker dan DMT. Terwij de effecten van DMT in grote maten visueel zijn, rapporteren gebruikers van 5-MeO-DMT vaker een complete verandering van perspectief. Anderen vergelijken het met een bijna-doodervaring.
Gebruik van 5-MeO-DMT
Er zijn diverse manieren om 5-MeO-DMT te gebruiken. Vandaag de dag is de populairste manier om 5-MeO-DMT te consumeren in synthetische poedervorm. Wanneer 5-MeO-DMT in synthetische poedervorm wordt ingenomen, wordt het meestal verdampt en is het actief in een dosis van slechts 2 mg. 5-MeO-DMT is net als DMT actief wanneer het wordt ingenomen met een MAO-remmer, maar dit is in het geval van 5-MeO-DMT sterk af te raden vanwege de gevaarlijke gevolgen.
5-MeO-DMT kan worden ingenomen door dampen in te ademen, injectie of oraal gebruik. Doses variëren van minder dan 1 tot 20 mg, afhankelijk van de gebruikswijze. Inslikken vereist een MAO-A-remmer en is tevens de minst veilige manier van gebruik. Het is belangrijk op te merken dat mensen verschillend lijken te reageren op verschillende doses. Gebruikers rapporteren 1 tot 2 mg geïnhaleerd als drempeldosis, terwijl 5 tot 10 mg al als een zeer sterke dosis wordt genoemd.
Yopo
Een populaire manier van consumptie is middels het gebruik van yopo-zaden. Deze zaden bevatten een combinatie van DMT, Bufotenin en 5-MeO-DMT. Deze psychoactieve verbindingen resulteren in een intense psychedelische reis. Het oudste duidelijke bewijs van het gebruik van yopo laat zien dat in oudere tijden rookpijpen gemaakt van poemabot werden gebruikt. De gedroogde yopo zaden worden licht geroosterd en vervolgens vermalen tot een fijn poeder dat wordt gemengd met een alkaliserende gepoederd omhulsel en bladeren van gemalen weegbree. Het beste effect wordt bereikt wanneer yopo door een tweede persoon in de neusgaten van de gebruiker wordt geblazen middels een rietje of dun pijpje. In sommige gevallen worden de gemalen bonen gerookt, met een veel zwakker effect en sterkere lichamelijke symptomen als gevolg.
Veiligheid van 5-MeO-DMT
Er zijn aanwijzingen dat 5-MeO-DMT serotoninesyndroom kan veroorzaken bij een overdosis of veelvuldig gebruik. Mogelijke interacties met monoamineoxidaseremmers (MAO-remmers) zoals harmaline of harmine zouden hier verantwoordelijk voor kunnen zijn. Deze MAO-remmers worden in sommige gevallen in combinatie met 5-MeO-DMT gebruikt om de tijdsduur van de effecten ervan te verlengen.
Het is om deze reden sterk af te raden 5-MeO-DMT in te nemen met MAO-remmers, evenals enkele antidepressiva. Wanneer deze middelen worden gecombineerd kunnen symptonen als een verhoogde bloeddruk, verhoogde hartslag en een verhoogd temperatuur voorkomen. Daarnaast zijn er gevallen gemeld van nierbeschadiging, serotoninesyndroom en in sporadische gevallen zelfs de dood. De onvoorspelbare werking van 5-MeO-DMT maakt de noodzaak van een zogenaamde ‘spotter’ een must. Deze persoon dient de gebruiker te allen tijde in de gaten te houden, mocht recreatief gebruik gekozen worden.
Wanneer 5-MeO-DMT wordt gebruikt in de aanwezigheid van een spotter en zonder andere medicijnen zoals MAO-remmers, dan is het middel redelijk veilig om in te nemen. Wel zijn er gevallen gemeld van aanhoudende angst, slaapverstoring en paniekaanvallen na slechts éénmalig gebruik van het middel. Om risico’s te minimaliseren is het verstandig 5-MeO-DMT alleen te gebruiken in de aanwezigheid van een specialist die is opgeleid om de ervaring te begeleiden.